Actueel

Het realiseren van het doel van de Participatiewet – een duurzame match tussen werkgevers en cliënten – is sterk persoonsafhankelijk. In de praktijk blijkt het moeilijk om werkzoekenden passende dienstverlening te bieden, onder meer vanwege wisselende contactpersonen bij de desbetreffende overheidsinstantie. Dat is de hoofdbevinding uit het casusonderzoek in het kader van de evaluatie van de Participatiewet.

Sinds de invoering van de Participatiewet zijn meer werkgevers aan het denken gezet over het in dienst nemen van arbeidsbeperkten. Toch zet slechts 4,5% van hen die plannen om in daadwerkelijke plaatsingen. En voor maar nipt een derde van de 32% arbeidsbeperkten betreft dit een duurzame arbeidsovereenkomst. Dat zijn de voornaamste uitkomsten van het ervaringsonderzoek onder 1.366 werkgevers dat Berenschot uitvoerde in het kader van de evaluatie van de Participatiewet.

Het ministerie maakte 30 september het definitieve budget voor 2019 en het voorlopige budget voor 2020 bekend. Hoe ziet het budget er voor uw gemeente uit? Hoe worden de budgetten berekend? Wat zijn de verschillen met andere gemeenten? En hoe worden die verklaard? Martin Heekelaar - onderzoeker bij Berenschot - maakte een analyse van de nieuwe budgetten en zette de veranderingen voor u op een rij.

Zo’n 25-29% van de totale middelen van de Wmo en de Jeugdwet wordt besteed aan het organiseren en coördineren van de zorg. Slechts 4-7% van deze zogeheten coördinatiekosten gaat naar de toegang tot zorg. Dat blijkt uit een analyse van Berenschot van de bestedingen van de totale zorgkosten binnen het sociaal domein. Opmerkelijk, aldus senior consultant Paul Schenderling en managing consultant Wouter Poels: “Consulenten in de toegang worden vaak ondergewaardeerd, terwijl ze de sleutel vormen tot passende zorg én grip op de kosten in het sociaal domein.”

Gemeentesecretarissen betwijfelen of de huidige financiële positie van hun gemeenten voldoende sterk is om in de toekomst taken uit te voeren en doelstellingen te behalen. Zo leiden problemen in het sociaal domein ertoe dat te weinig middelen kunnen worden vrijgemaakt voor klimaatmaatregelen. Dat is de belangrijkste uitkomst van de Gemeentelijke Thermometer, de jaarlijkse enquête van Berenschot en Binnenlands Bestuur over de staat van gemeenteland.

Eén van de maatregelen en acties van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om problematische schulden terug te dringen, was een verkenning van de doorstroming vanuit het minnelijke naar het wettelijke traject om te bezien of verbetering mogelijk is. Berenschot onderzocht de werking van het huidige stelsel en signaleerde een aantal knelpunten. Maandag 27 mei 2019 werd het rapport ‘Aansluiting gezocht!’ aangeboden aan de Tweede Kamer, als bijlage bij de Kamerbrief over de voortgang van de brede schuldenaanpak.

Het aantal jeugdigen dat zorg ontvangt – één op de tien – en ook de daarmee gepaard gaande kosten stijgen sinds de decentralisatie van jeugdhulp naar gemeenten in 2015. De toename is lastig te verklaren en gemeenten lijken weinig grip te hebben op de situatie. Het dashboard van Berenschot stelt gemeenten in staat zich met een referentiegroep te vergelijken en zo hun regie op jeugdhulp te vergroten.

Gemeenten hebben een belangrijke rol in het werken aan een toegankelijke en inclusieve samenleving, zodat ook mensen met een beperking volwaardig mee kunnen doen. Hiertoe dient elke gemeente een Lokale Inclusie Agenda op te stellen. Om gemeenten hierbij te ondersteunen, ontwierp Berenschot in opdracht van de VNG samen met gemeenten en ervaringsdeskundigen een inclusie-index en een inclusie-routekaart.

De realisatie van het begeleiden naar werk van mensen die ondersteuning nodig hebben bij het vinden van werk of aanspraak kunnen maken op aangepaste arbeid, blijft achter bij de aantallen die berekend zijn bij invoering van de Participatiewet. Dit blijkt uit de ‘Landkaart van de Participatiewet’, een data-analyse die Berenschot vandaag presenteert. Een tweede constatering is dat deze doelgroep de komende jaren gestaag groeit.