De culturele sector in Utrecht verkeert in zwaar weer als gevolg van het coronavirus. De gemeente Utrecht heeft een aantal maatregelen bedacht om de vitale culturele infrastructuur te ondersteunen. Wij werden gevraagd na te gaan in hoeverre de noodsteun daadwerkelijk bijdraagt aan het duurzame behoud van het gewenste culturele aanbod. Aan de gemeente is een handelingsperspectief geboden door scenario’s te schetsen en praktische aanbevelingen te doen voor interventies.
Rijk cultureel aanbod behouden
Kunst & cultuur staan hoog op de agenda van de gemeente Utrecht. Enkele jaren geleden hebben we een aantal sectoranalyses uitgevoerd naar culturele deelsectoren en ketens in de gemeente. Daaruit bleek dat vooral op het gebied van theater, dans en muziek een rijk geschakeerd en divers aanbod in Utrecht tot stand komt, waarbij ook veel gelegenheid wordt geboden aan jonge makers om zich te ontwikkelen en hun werk te presenteren. De coronacrisis zet dit productieve klimaat echter zwaar onder druk.
Berenschot heeft een intelligente analyse gemaakt van de effecten van COVID voor de Utrechtse culturele en creatieve sector. Mede dankzij hun scherpe conclusies en aanbevelingen zijn wij in staat om de inzet van noodsteun te onderbouwen en richting te geven. - Hans van Soelen, Hoofd Culturele Zaken
Toetsing van de systematiek en de bijdragen
De gemeente Utrecht heeft een aanpak bedacht om de gevolgen van de coronacrisis voor het culturele aanbod in Utrecht op te vangen. De aanpak en het bijbehorende budget zijn een aanvulling op de generieke en sectorspecifieke maatregelen die al van rijkswege zijn genomen. Wij hebben de systematiek en de cijfers getoetst, onder meer door gesprekken met de beleidsmakers en het culturele veld te voeren. Bovendien hebben we een scenarioverkenning toegevoegd, die de sector aanzet tot transformatie richting een voorgoed veranderd speelveld.
Maatwerk blijft noodzakelijk, ook in 2021
Uit ons onderzoek blijkt dat de sector het zwaar heeft, maar individuele organisaties flexibel zijn en weerbaarheid tonen. De noodsteun heeft tot nu toe goed geholpen. Wel zijn er financiële uitdagingen bij de podia en festivals, vooral daar waar het aandeel eigen inkomsten groot is. Wij zien dat de sector echt in de problemen zal komen als corona de maatschappij voor langere tijd in de greep zal houden. Financiële steun via maatwerk blijft in 2021 nodig. Niet alleen om instellingen te redden, maar juist ook om verlies van cultureel kapitaal zo veel mogelijk te voorkomen. De onderzoekers zien dat het belangrijk is ook aandacht te besteden aan jonge makers en innovatie.
Uit ons onderzoek blijkt dat de sector het zwaar heeft, maar individuele organisaties flexibel zijn en weerbaarheid tonen. De noodsteun heeft tot nu toe goed geholpen. Wel zijn er financiële uitdagingen bij de podia en festivals, vooral daar waar het aandeel eigen inkomsten groot is. Wij zien dat de sector echt in de problemen zal komen als corona de maatschappij voor langere tijd in de greep zal houden. Financiële steun via maatwerk blijft in 2021 nodig. Niet alleen om instellingen te redden, maar juist ook om verlies van cultureel kapitaal zo veel mogelijk te voorkomen. De onderzoekers zien dat het belangrijk is ook aandacht te besteden aan jonge makers en innovatie.