Het merendeel van de verplaatsingen vindt plaats op lokaal en regionaal schaalniveau. Daarmee spelen gemeenten, regio’s en provincies een grote rol in het realiseren van aantrekkelijke emissievrije mobiliteitsoplossingen voor vandaag en morgen. Vijftien actuele voorbeelden zijn gebundeld in de inspiratiegids Duurzame Mobiliteit, die op 6 februari 2020 werd gepresenteerd tijdens de Kick-off Regionaal Mobiliteitsprogramma. Het voornaamste doel is beleidsmakers en bestuurders te inspireren en de voorwaarden voor succesvolle verandering inzichtelijk te maken.
Inspiratiegids duurzame mobiliteit
In opdracht van het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bracht Berenschot de afgelopen maanden in kaart wat er momenteel gebeurt op het gebied van duurzame mobiliteit. Vanuit een longlist werden vijftien voorbeelden geselecteerd, met diversiteit en integraliteit als centrale thema’s. Integraliteit betreft de scope van de initiatieven en de samenwerking tussen betrokken partijen; diversiteit verwijst naar de spreiding over de landsdelen en het type maatregelen.
Aanjager en partner
In veel gevallen waren lokale en regionale overheden de aanjager en altijd een belangrijk partner. Slim invulling geven aan deze coördinerende en initiërende rol biedt enorme kansen om duurzame mobiliteit verder te brengen in het kader van de Regionale Mobiliteitsprogramma’s. Of het nu gaat om de introductie van waterstofbussen in Groningen-Drenthe en Zuid-Holland, Superblocks in Barcelona of ‘anders reizen’ initiatieven op de campussen in Delft en Nijmegen.
Succesfactoren
Op basis van het onderzoek formuleerde Berenschot drie voorwaarden voor een succesvolle transitie naar duurzame mobiliteit:
- Visie en daadkracht. Beweging ontstaat door een aantrekkelijke koers te bepalen en aansluitend impactvolle stappen te zetten richting realisatie.
- Coalitievorming vanuit ambities. Duurzame mobiliteitsoplossingen vragen vrijwel altijd om een integrale aanpak over domeinen en verantwoordelijkheden heen. De beste resultaten worden geboekt vanuit ‘coalitions of the willing’, met een diversiteit aan rollen en belangen, maar één gezamenlijk streven.
- Sturing op integraliteit en synergie. Integraliteit moet ook zichtbaar zijn in de oplossingsrichtingen. De mooiste, meest haalbare en impactvolle oplossingen ontstaan zodra actief synergie gezocht en gevonden wordt. Dit vaak ook door aan te sluiten op bestaande initiatieven.
“Deze succesfactoren sluiten grotendeels aan bij onze ervaringen in diverse projecten rond verduurzaming van mobiliteit op lokaal en regionaal schaalniveau”, stelt Kaj Mook, senior managing consultant bij Berenschot en projectleider van de inspiratiegids Duurzame Mobiliteit. “De gesprekken rondom de initiatieven in de inspiratiegids boden goed inzicht in wat nodig is om verandering te realiseren. Echt inspirerend om te zien hoeveel er gebeurt in de wereld van duurzame mobiliteit en welke kansen dit biedt om daarop voort te bouwen.”