Afgelopen jaren is het aantal zonnepanelen gestaag gegroeid, zowel op daken als op landbouwgrond; en deze trend zet zich de komende jaren door. Berenschot en Kalavasta hebben een kosten-batenonderzoek uitgevoerd naar welke plaatsing van zonnepanelen de meeste meerwaarde biedt voor de maatschappij.
In het onderzoek zijn zonnepanelen op landbouwgrond, op bedrijfsdaken en op daken van particulieren met elkaar vergeleken. Hierbij is niet alleen gekeken naar hoe rendabel de verschillende opties zijn, maar ook naar de maatschappelijk invloeden, zoals; netverzwaringen, impact op het landschap en werkgelegenheid.
Business case versus maatschappij
Uit deze omvangrijke vergelijking in opdracht van Enpuls blijkt dat zonnepanelen (2020) op bedrijfsdaken momenteel maatschappelijk gezien de beste optie zijn. Toch kiezen ontwikkelaars vaak voor panelen op landbouwgrond, omdat deze locaties voor hun het meest rendabel zijn. Uit maatschappelijk perspectief is dat niet ideaal: het onderzoek toont aan dat zonnepanelen op landbouwgrond meer maatschappelijke kosten veroorzaken.
Een van de oorzaken is de SDE++systematiek, waarbij projecten vanuit een business case perspectief worden geprioriteerd op laagste kosten, maar weinig rekening wordt gehouden met alle indirecte en externe effecten van een zonne-energieproject. Overheden zouden daarom meer prikkels kunnen geven door rekening te houden met indirecte en externe effecten. Hierdoor kunnen maatschappelijke kosten zoveel mogelijk worden vermeden, en zullen ontwikkelaars hiermee rekening houden in hun investeringsbeslissing.
Toekomstperspectief
Vanwege de verwachte daling van investeringskosten voor zonnepanelen kunnen zonneweides en ook zonnepanelen op bedrijfsdaken in de periode na 2025 subsidieloos een positieve businesscase krijgen. “Voor zonneweides verwachten we dat dit in de tweede helft van het huidige decennium het geval is, voor zonnepanelen op bedrijfsdaken gaat dit eind van het decennium pas op”, stelt Joachim Schellekens, consultant bij Berenschot. “Zonnepanelen op daken van woningen is vanwege de huidige salderingsregeling nu al rendabel. En vlak na 2030 wordt die businesscase ook zonder overheidsstimulering positief.” Vanaf 2030 blijkt maatschappelijk gezien de plaatsing van zonnepanelen op daken van particulieren de beste optie te zijn.
Meer informatie
U kunt de volledige kosten en baten analyse downloaden (pdf, 1.2 MB). Daarnaast stellen wij ook het rekenmodel (xlsx, 692 kB) voor u beschikbaar.
Berenschot staat gemeenten, provincies en de rijksoverheid, maar ook bedrijven, samenwerkingsverbanden en brancheverenigingen al jaren bij om antwoorden te vinden op alle vragen rondom de energietransitie. Denkt u ook na over wat de energietransitie op de lange termijn voor uw organisatie en omgeving betekent en wilt u weten hoe wij u kunnen helpen, neem dan contact met ons op.