Een paar weken geleden viel bij ons een uitnodiging voor het halen van een griepprik op de mat. Soms twijfelen we over nut en noodzaak van deze vaccinatie, maar dit jaar leek het ons een goed idee om ‘m te gaan halen. Manlief belde met de huisarts voor het maken van een afspraak.
De telefoon ging over en na twee keer kregen we de voicemail: ‘Goedemorgen, wij hebben even koffiepauze, wij vragen u op een later moment terug te bellen.’
Wij hebben even koffiepauze?? Hoezo, dat is toch niet van deze tijd? Kunnen ze daar niet gewoon om de beurt even pauze nemen en zorgen dat de telefoon wordt opgenomen? En zo gromde ik verbaasd nog wat kreten vanuit mijn ‘24/7 future of work’- brein.
Tot ik ineens dacht: hé, waarom wind ik me hier zo over op? Zijn ze daar in die huisartsenpraktijk eigenlijk niet gewoon hartstikke goed bezig? Is af en toe even afschakelen niet hét middel om te zorgen dat we het onder hoogspanning allemaal volhouden met elkaar?
Een goede reden om bevlogenheids-kenners als Arnold Bakker en collega’s er weer eens op na te slaan. Daarbij kwam ik een interessant artikel van hen tegen met inzichten die we in deze bizarre tijd naar mijn idee goed kunnen gebruiken.
Het artikel gaat over de impact van ‘major life events’ op work engagement en performance (Arnold B. Bakker, Danyang Du, Daantje Derks, 2019). Covid-19 bestond nog niet ten tijde van dit artikel maar ik denk dat dit ‘event’ voor velen op dit moment behoorlijk impactvol is, vandaar de parallel.
Uit onderzoek blijkt dat blootstelling aan negatieve levensgebeurtenissen kunnen leiden tot lichamelijke en psychologische gezondheidsklachten, waaronder depressie en angst (Kessler, Davis en Kendler,1997), verminderde tevredenheid met het leven (Krause, 2004) en chronische lichamelijke gezondheidsproblemen (Krause, Shaw en Cairney, 2004). De life events hebben ook impact op werk en kunnen leiden tot werkstress en burn-out (Mather, Blom en Svedberg, 2014). Opvallend is dat niet iedereen omvalt van negatieve life events. Bakker en collega’s onderzochten hoe dat kan.
De mate van verzuim en verminderde prestaties op het werk bleken te maken te hebben met afschakelen, het af en toe loskomen van de gebeurtenis. Hoe beter je in staat bent om van tijd tot tijd eens niet aan de ellende te denken, hoe beter je het kunt volhouden. Bakker en collega’s schetsen het volgende model:
Interessant aan het artikel is dat de auteurs waarschuwen voor het ‘herkauwen’ (rumination) van een probleem. Steeds opnieuw stilstaan bij de negatieve gevolgen. Steeds maar bezig zijn met de continue stroom aan nieuwsberichten over het aantal besmette gevallen en ziekenhuisopnames.
Hoe meer je wekelijks aandacht besteedt aan het probleem, hoe minder energie je hebt om hulpbronnen aan te boren en te kijken hoe je er het beste van kunt maken. Dit heeft invloed op je zelfvertrouwen (self-efficacy), wat weer effect heeft op je bevlogenheid (work engagement) voor het werk. En we weten: hoe minder bevlogen hoe lager de prestaties (job performance) op het werk.
Beter is het om af te schakelen (detachment) en de aandacht te richten op leuke zaken. Voor werkgevers en leidinggevenden is dit een belangrijk gegeven. Immers, hoe beter je in staat bent om het werk leuk en aantrekkelijk te maken voor medewerkers, hoe belangrijker het werk voor iemand wordt (work-role centrality) en hoe beter het werk kan zorgen voor afleiding van het onaangename.
Tips om werkplezier te behouden
Beste medewerkers van de huisartsenpraktijk, neem vooral een koffiepauze. Bespreek het weekend, complimenteer en inspireer elkaar. Maar heb het even niet over Corona.
Aanvullende tips om vitaal en met plezier aan het werk te blijven:
- Investeer bij impactvolle life events in leuk werk; zorg dat werk energie geeft in plaats van dat het energie kost.
- Besteed aandacht aan de onderlinge sfeer, ook al is dat op dit moment veel online; plan bewust momenten in om het over ‘het weekend’ te hebben. Denk aan een weekstart of een belmoment tijdens een lunchwandeling.
- Zorg voor aandacht en waardering; stuur eens een kaartje of zeg het met bloemen.
- Maak vitaliteit en werkplezier regelmatig bespreekbaar; ondersteun een goed gesprek bijvoorbeeld met een aansprekende routekaart.