De provincie Limburg staat voor de opgave om de transitie van het landelijk gebied, waaronder– natuur, water en landbouw,– handen en voeten te geven. In dit proces neemt de provincie de regie waarbij nauw wordt samengewerkt met alle relevante stakeholders, zoals boeren, natuurbeheerders en medeoverheden.
In een 24-uurssessie met het provinciale programmateam werden de provinciale rolkeuze en de daarmee samenhangende randvoorwaarden voor het proces uitgediept. Dit met behulp van een opvallend format: een simulatie van het overlegproces, waarin alle belangen op tafel komen.
Simulatie
De opgave in het landelijk gebied is een schoolvoorbeeld van een wicked problem, met onenigheid over zowel doelen als middelen. Hoe dan te komen tot verbinding, onderling vertrouwen en begrip bij alle spelers, en daarmee tot een robuuste oplossing? Om medewerkers in het provinciale programmateam in een ‘veilige’ setting te laten oefenen en hen zo voor te bereiden op de voorliggende uitdaging, ontwikkelde Berenschot een simulatie. Hierbij werd in de fictieve Limburgse regio Het Maredal een startoverleg voor een gebiedsprogramma belegd, met negen belanghebbenden: de provinciale regisseur, een provinciaal beleidsmedewerker, een wethouder, en vertegenwoordigers van de werkgeversvereniging, het waterschap, de natuurbeheerders, een lokale bewonersvereniging, de LLTB en lokale biologische boeren. Om deelnemers optimaal voor te bereiden, kregen ze vooraf een case- en (vertrouwelijke) rolbeschrijving. Hierin werd aangegeven wat er op het spel stond, waar ze het over eens moesten worden en met welk perspectief en welke inzet ze aan tafel zaten. Het doel van de simulatie was om zowel op de procesaanpak als rond de inhoudelijke uitgangspunten tot eerste afspraken te komen. Overduidelijk kwam naar voren dat dit niet vanzelf gaat. Dat leverde waardevolle inzichten op voor de aanpak en de provinciale rolbepaling.
Leren en reflecteren
Na afloop volgde een reflectie op de keuzes en het handelen van de deelnemers en werden conclusies voor de procesaanpak, provinciale rol en programma-inrichting geformuleerd. De reflectie sloot aan bij de uitdagingen die de provincie in het programma landelijk gebied te wachten staat. Enkele reacties: “Het overleg leek heel erg op de werkelijkheid”, “Na een tijdje ga je gewoon in de standpunten van je eigen rol geloven”. Zo biedt de simulatie een kijkje in de wereld van andere stakeholders. Verder maakte de simulatie opnieuw duidelijk hoe lastig en veelomvattend de opgave is. Hoe werkt de provincie samen met alle belanghebbenden, en hoe zou zij dat moeten doen in de gebiedsprocessen? Hoe kan zij goed rekening houden met de belangen van andere stakeholders? Hoe komt eigenaarschap hierin naar voren? Welke capaciteiten zijn hiervoor nodig? De simulatie stelde iedereen in staat vanuit de eigen rol te reflecteren op wat voor hen belangrijk was.
Samen aan de slag
Dankzij de simulatie hebben alle medewerkers van het programma landelijk gebied een nog scherper beeld gekregen van wat hun te wachten staat. Veel verschillende disciplines van de provincie zaten aan tafel, ook medewerkers die zich normaal gesproken ver van de vergadertafel bevinden. De simulatie bood een gezamenlijke leerervaring doordat iedereen in dezelfde film zat. Daarnaast hebben beleidsregisseurs, die de regierol in praktijk moeten gaan brengen, kennis kunnen maken met levensechte overtuigingen. Reflectie en discussie boden iedereen meer zicht op wat er nodig is voor de provinciale regierol.
Meer weten?
Met simulaties brengt Berenschot de maatschappelijke arena dichterbij in een gecontroleerde leeromgeving. In gevoelige stakeholderprocessen is een goede voorbereiding immers essentieel. Benieuwd wat een simulatie voor uw organisatie kan betekenen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op!