Aanspraak maken op transformatiemiddelen IZA | Berenschot artikel

In dit akkoord wordt het zorglandschap van 2026 beschreven waarin zorgorganisaties passende zorg leveren, ze regionaal en domeinoverstijgend samenwerken en met behulp van (digitale) innovaties ervoor zorg dragen dat ze met een geringere toename van het aantal zorgverleners aan de (groeiende) zorgvraag kunnen voldoen. Het aanvragen van transformatiemiddelen in samenwerking tussen zorgaanbieders, zorgverzekeraars en regiopartijen vraagt een gedegen aanpak.

Wat maakt een transformatieplan impactvol? Afgaand op het beoordelingskader, zoals vorige week gepubliceerd, is een plan impactvol wanneer de transformatie een substantieel positief effect heeft op passende zorg. Hierbij wordt gekeken naar de bijdrage aan de toegankelijkheid en kwaliteit van zorg, maar ook naar de optimale inzet van zorgmedewerkers. De transformatie moet erop gericht zijn zorg te voorkomen, te verplaatsen of te optimaliseren over de gehele zorgketen.

De benodigde transformatie is niet zomaar van de ene op de andere dag gerealiseerd en ook niet door een enkele partij te volbrengen. De basis voor de transformatieplannen ligt daarom bij het regiobeeld en de knelpunten en doelstellingen die daaruit naar voren komen. Al die plannen bij elkaar kunnen een transformatiekalender vormen voor de komende jaren, waarbij samenwerking met partner(s) in de regio en de zorgverzekeraar(s) essentieel is. Zo wordt samen tot een integrale transformatiestrategie gekomen. Tevens is een gezamenlijke agenda van zorgaanbieders, gemeenten en verzekeraars nodig, waarbij elke partij zijn verantwoordelijkheid pakt.

Een transformatiekalender vraagt samenwerking en visie, maar ook een programmatische aanpak. Hiervoor adviseren wij de volgende stappen:

1. Start met een gedeelde ambitie: succesvol samenwerken aan de transformatie kan niet zonder gelijkgerichtheid vanuit een gedeelde ambitie en strategische visie. Gelijkgerichtheid gaat ook over de koers die zorgaanbieders, zorgverzekeraars en regiopartijen, waaronder gemeenten, voorstaan en eenieders rol daarin. Het regiobeeld vormt een goede basis voor die visie en ambitie.
2. Maak inzichtelijk welke acties uitgevoerd moeten worden: geen enkele regio staat op nul. Om de energie te behouden, is belangrijk aan te sluiten bij wat er al gebeurt in de regio. Door nieuwe plannen toe te voegen aan de bestaande transformatieactiviteiten, helpen partijen in de regio de benodigde transformatie te versnellen.
3. Prioriteer de transformatieplannen: toets en selecteer de plannen en eventuele businesscases aan het beoordelingskader. Transformatieplannen met substantiële impact (conform IZA-doelen) krijgen de hoogste prioriteit. Onderzoek daarnaast of de plannen impact hebben op een of meer aspecten: het zorggebruik in de Zorgverzekeringswet, regionale of landelijke herverdelingsvraagstukken, de inzet van personeel en de omvang van het zorgvastgoed.
4. Kies samen de juiste organisatievorm: zorg dat de juiste mensen aan tafel zitten, vanuit de zorgaanbieder, regio, zorgverzekeraar en/of partners. Haak al vroeg in het proces alle partijen aan om samen de transformatieplannen om te zetten naar een gedragen transformatiekalender.
5. Werk de transformatieplannen uit: stel de maatschappelijke businesscase(s) op voor de transformatieplannen en/of de transformatiekalender en vermeld daarin de verwachte effecten op kwaliteit, kosten en volume.
6. Dien de transformatieplannen in: aanvragen moeten worden ingediend bij de marktleider-zorgverzekeraar(s). Een transformatieplan wordt beoordeeld op een aantal punten: de impactvolle transformatie, SMART geformuleerde afspraken, een positieve businesscase, een brede impactanalyse, executiekracht, gelijkgerichtheid van betrokken partijen en een afgebakende periode van vijf jaar waarbinnen de transformatie gerealiseerd moet zijn. Ook wordt gekeken naar de bijdrage aan het verlagen (dan wel niet vergroten) van de impact op milieu en klimaat.

Het programmatisch aanpakken van de aanvraag voor transformatiemiddelen vraagt tijd en aandacht. Berenschot heeft veel ervaring met het begeleiden van dergelijke programma’s en ondersteunt zorgorganisaties bij het opstellen van transformatieplannen met bijbehorende kalender.

Op 10 maart a.s. organiseert Berenschot een conferentie ‘Transformatie van zorg’. Tijdens deze conferentie kijken we hoe gemeenten, zorgaanbieders en verzekeraars een succes kunnen maken van de transformatie van zorg. Daarbij kijken we nadrukkelijk ook naar de wijze waarop transformatieplannen opgesteld kunnen worden en aanspraak gemaakt kan worden op de transformatiemiddelen. Barbara Goezinne, Directeur generaal curatieve zorg bij VWS leidt de conferentie in.

Interesse in een gesprek over de kansen voor zorgaanbieders en regiopartijen? Neem dan contact op met Lieke Hoekman of Hans Oosterkamp.