Vergrijzing, digitalisering en individualisering stellen zorginstellingen voor grote uitdagingen. Om de kwaliteit, toegankelijkheid én betaalbaarheid van het zorgstelstel te kunnen borgen, wordt onder de noemer ‘zorg op de juiste plek’ gewerkt aan het voorkomen, veranderen én verplaatsen van zorg. Een transitie van ‘alles wat kan’ naar ‘alleen wat nodig is’ en bij voorkeur zorg organiseren zo dicht mogelijk bij huis. Met het ondertekenen van het Hoofdlijnenakkoord Medisch Specialistische Zorg 2018-2022 hebben overheid en branchepartijen in de ziekenhuiszorg zich gecommitteerd aan het realiseren van 0% groei in 2022.
Naar zorg op de juiste plek
De beweging naar de juiste zorg op de juiste plek komt echter moeizamer tot stand dan gewenst. Een van de oorzaken is de verschillende bekostiging van de lijnen in de zorg en de transitie- en frictiekosten die zorg op de juiste plek met zich meebrengt. Daarnaast zijn partijen terughoudend om omzet over te dragen. Het budgetplafond van de individuele instelling is als een recht gaan voelen in plaats van een maximum. In opdracht van onder meer NVZ, NFU, ZN, FMS en ZKN onderzocht Berenschot hoe beleidsmatig (landelijk en) regionaal omgegaan kan worden met de organisatorische en financiële effecten van het verplaatsen van zorg naar de juiste plek.
Diepte-interviews betrokken partijen
Voor het onderzoek naar de transitie- en frictiekosten bij zorg op de juiste plek nam Berenschot diepte-interviews af met verschillende betrokken partijen, waaronder ziekenhuizen, zorgverzekeraars en zelfstandige behandelcentra. Daarnaast is een literatuurstudie uitgevoerd. De opgedane inzichten zijn samengebracht met de kennis van experts en verwerkt in het rapport: ‘Zorg op de juiste plek: meer dan alleen transitie- en frictiekosten’. De uitkomsten van het onderzoek vormden tevens de basis voor een kennissessie tijdens het Zorgvisie congres Zorg & Finance: hoe financier je zorg op de juiste plek?