Diversiteit is waardevol. Een goed functionerend team bestaat uit mensen die elkaar aanvullen en tegenwicht bieden. Ondanks de roep om meer diversiteit in de top, blijkt dit lastig te realiseren, net als het ontsluiten van de meerwaarde. In deze blog richten we ons daarom op de voordelen van diversiteit binnen de raad: hoe zorgt diversiteit voor een betere samenwerking en wat zijn de randvoorwaarden voor succes?
Eendimensionale blik is onvoldoende
Juist binnen bestuur en toezicht is een eendimensionale blik niet meer toereikend en blijken verschillen tussen individuen waardevol én noodzakelijk. Een diverse samenstelling leidt namelijk tot een grotere complementariteit van ervaringen, perspectieven en invalshoeken, en regelmatig ook tot een betere groepsdynamiek en sterkere interpersoonlijke verhoudingen. Daarom sluit een multidisciplinaire aanpak beter aan bij de groeiende diversiteit en complexiteit van de huidige, veranderende samenleving. Zo’n aanpak voorkomt tunnelvisie en zorgt voor meer maatschappelijk draagvlak bij een breder scala aan doelgroepen. Dit betekent niet dat het managen van deze verschillende denkwijzen vanzelf of sneller gaat, integendeel. Maar de diversiteit aan ervaringen en invalshoeken zal zeker uitmonden in beter afgewogen oordeels- en besluitvorming.
Maatschappelijke of economische meerwaarde?
De beweegredenen om de diversiteit van een organisatie of bestuur te vergroten, zijn grofweg in twee categorieën te verdelen: sociaal-maatschappelijk en economisch. Sociaal-maatschappelijke beweegredenen zullen veel mensen bekend voorkomen, denk aan het ‘vormen van een afspiegeling van de samenleving’, ‘het realiseren van gelijke kansen’ of ‘het tegengaan van discriminatie op de arbeidsmarkt’. Tegelijkertijd tonen McKinsey (2015) en de SER (2019) aan dat diversiteit onder andere ook productiviteit, creativiteit en innovatie verhoogt en prestaties en besluitvorming verbetert.
Een diverse samenstelling brengt diverse perspectieven samen, wat resulteert in een hogere onafhankelijkheid en een sterker constructief-kritische houding van de raad. Ook biedt een diverse samenstelling extra kansen om – vanuit de verschillende invalshoeken – aansluiting te vinden bij een snel veranderende afzetmarkt, draagt het bij aan de reputatie en verhoogt het de medewerkerstevredenheid over de raad – en daarmee het bedrijf. Inzicht in die sociaal-maatschappelijke en economische beweegredenen schetst een duidelijk beeld van wat een diverse teamsamenstelling kan opleveren.
Keerzijde van diversiteit
Hoewel een diverse samenstelling nu klinkt als de ideale oplossing, is er ook een keerzijde. Literatuurstudies tonen aan dat er geen één-op-één relatie bestaat tussen een diverse teamsamenstelling en teamprestaties, en dat contextuele factoren hierin een belangrijke rol spelen. In de verkeerde context kan diversiteit leiden tot communicatieproblemen, conflicten, verminderde productiviteit en daarmee lagere teamprestaties. Daarom is een inclusieve omgeving cruciaal.
Inclusie gaat namelijk over het dusdanig omgaan met – en waarderen van – diversiteitsverschillen dat iedereen gelijkwaardig mee kan doen. Daarbij is het gevoel erbij te horen (sense of belongingness) en het waarderen van ieders unieke verschillen (sense of uniqueness) noodzakelijk. Zonder een inclusieve cultuur zal een hogere mate van diversiteit niet de gewenste meerwaarde opleveren.
Randvoorwaarden voor succes
Positieve effecten van een diverse teamsamenstelling worden versterkt wanneer er aandacht is voor inclusie. Investeer dus in een inclusieve cultuur, zet de dialoog centraal en train bestuurders om onderlinge verschillen te overstijgen. Zo ontstaat ruimte voor andere perspectieven en betere besluitvorming. De voorzitter is één van de sleutelfiguren bij het realiseren van diversiteit, maar ook de zittende leden binnen de raad spelen hierin een belangrijke rol. Allen dienen inzicht te hebben in onbewuste vooroordelen, onderlinge verschillen te waarderen en de urgentie en meerwaarde van een heterogene samenstelling te beseffen. Juist het bundelen van divers talent stelt een raad in staat in te spelen op toekomstige uitdagingen.
Meer weten over diversiteit in de boardroom?
Bent u benieuwd naar de mogelijkheden om als organisatie meer maatschappelijke en economische impact te creëren door middel van diversiteit in bestuur en toezicht? Neem dan vrijblijvend contact met mij op!