Berenschot voert voor uiteenlopende organisaties in de zorg evaluaties uit om de impact van een bepaald beleid of project in kaart te brengen. Hiervoor hanteren we een beproefde methode die we graag illustreren aan de hand van twee recente opdrachten.
Onderzoekend terugkijken: de impact van Zorginstituut Nederland in beeld
Het Zorginstituut is een van de belangrijke partijen die namens de Nederlandse overheid medeverantwoordelijk is voor een gezondheidszorg die kwalitatief goed, betaalbaar en voor alle burgers toegankelijk is. Een omvangrijke opdracht. Des te meer is het van belang om te monitoren of de activiteiten van het Zorginstituut bijdragen aan het realiseren van de ambities. Berenschot heeft samen met het Zorginstituut gedurende twee jaar in kaart gebracht welke inspanningen bijdragen aan de ambities en hoe de organisatie geleerde lessen kan toepassen.
We startten het eerste jaar met vier casussen, zoals een pakketadvies over de toelating van een nieuw geneesmiddel tot het basispakket. Met diverse interne en externe betrokkenen is per casus beschreven op welke manier het Zorginstituut te werk gaat en hoe verschillende betrokkenen het handelen van het Zorginstituut percipiëren. Dit leverde inzicht op voor de specifieke casus, maar ook werd een rode draad zichtbaar in het handelen van het Zorginstituut, bijvoorbeeld over de rol die veldpartijen van het Zorginstituut verwachten.
Naast de casusonderzoeken, voerden we een meta-analyse uit waarmee patronen in het handelen van het Zorginstituut en effect daarvan inzichtelijk werden. Voor de meta-analyse verzamelden we geen nieuwe data, maar voegden we data uit bestaande evaluatieonderzoeken samen om op geaggregeerd niveau conclusies te trekken over de gerealiseerde impact.
De casusonderzoeken en de meta-analyse werden in het tweede jaar herhaald en verdiept. Hierdoor is een evaluatiemethode ontwikkeld, die het Zorginstituut de komende jaren zelfstandig toepast en doorontwikkelt in zijn interne leer- en verbetercyclus om zo beter zicht te houden op welke inspanningen welke impact realiseren.
Pragmatisch vooruitkijken bij Gemeente Amsterdam: vanuit publieke waarden zicht op doelen en resultaten
Ook in het sociaal domein is onze methodiek toepasbaar. Voor de Gemeente Amsterdam is een werkwijze ontwikkeld om tijdens het traject te monitoren of activiteiten het beoogde resultaat gaan realiseren. Aanleiding voor het traject was om meer vanuit het gedachtengoed van publieke waarden te denken en handelen. Concrete casus was de ontwikkeling van een nieuw programmaplan voor de fysieke en sociale verbetering van de Kolenkitbuurt. Om dit programmaplan goed te kunnen monitoren is een toegankelijk en praktisch toepasbaar analysekader ontwikkeld.
Ook in andere pilots worden plannen voor programma’s aangescherpt door het analysekader in te vullen. We identificeren wat de verwachte mechanismen van effect zijn; de aannames en afhankelijkheden waarbij het programma staat of valt. Aan de hand daarvan richten we de monitoring in, zodat er tijdens de uitvoer van de pilots al inzicht is in effecten en mogelijke versterkingen van het programma. Om de werkwijze breder te delen binnen de gemeente, zijn een aantal workshops gegeven aan geïnteresseerde werknemers van de gemeente.
Beproefd analysekader
Voor bovenstaande opdrachten hebben we gebruik gemaakt van een beproefd analysekader voor beleidsonderzoek in de zorg. Met behulp van dit kader brengen we de samenhang tussen de behaalde of beoogde aanpak en effecten in kaart.