Een presentatie van Joost Krebbekx, adviseur bij Berenschot en tevens programmamanager van het Innovatiecluster Drachten, bij Machine Constructies Marknesse (MCM) inspireerde vertegenwoordigers van MCM, Geesinknorba, Suplacon en Polder Staal tot het organiseren van een bredere bijeenkomst voor acht bedrijven. Samen met Van Hees Machinery, TCM en GB Steel Group – de verbindende factor is staalproductie – gaven zij Berenschot de opdracht een plan te schrijven voor de oprichting van een innovatiecluster voor de maakindustrie in de oudste polder van Nederland. Aanleiding voor deze vraag was de krappe arbeidsmarkt en de transitie richting industrie 4.0.
Publiek-private samenwerking
Allereerst onderzocht Berenschot de wensen van de betrokken bedrijven en waar de collectiviteit lag: binden, boeien en ontwikkelen van talent, stimuleren van innovatie door het delen van kennis en expertise en versterken en promoten van de regionale economie en werkgelegenheid. Hiervoor sprak Berenschot met relevante partijen in de omgeving, waaronder de mbo- en hbo-onderwijsinstellingen ROC Friese Poort, Deltion en Windesheim, OBN Oost (functiegebonden opleiding), het fieldlab industriële automatisering en robotisering, provincie en gemeente. Op basis daarvan richtte Berenschot in vier maanden tijd een publiek-private samenwerking in en werd op 15 november 2019 het samenwerkingsconvenant ondertekend.
“Binnen de deelnemende bedrijven werd getwijfeld of Berenschot het onderzoek naar de mogelijkheden voor het cluster uit moest voeren en de start van het cluster moest begeleiden. Nu het traject is afgerond, zijn we zeer te spreken over de inzet en doortastendheid van Joost. Zonder hem hadden we dit niet gekund.” – Auke Sjoerd Tolsma, directeur Polder Staalprodukties en voorzitter van het cluster
Gezamenlijk innoveren
De komende anderhalf jaar kijken partijen binnen het Innovatiecluster Noordoostpolder onder meer naar procesinnovatie in de fabriek, het delen van faciliteiten en ontwikkeling van de supply chain: is deze volledig en zo niet, is de ontbrekende schakel in de regio te vinden? Daarnaast wordt onderzocht in hoeverre de capaciteit van productiemiddelen, zoals een lasrobot, in de regio te balanceren is. Ook bij innovatie, zoals de ontwikkeling van agv’s in fabrieken, wordt gezocht naar gezamenlijkheid. Door hierin samen te werken, wordt voorkomen dat iedereen het wiel zelf moet uitvinden. Een ander toekomstig speerpunt is lightweight; in dat kader speelt 3D metaalprinten een belangrijke rol en is de verbinding gezocht met NLR in Marknesse.
Broodnodige instroom
De samenwerking met onderwijsinstellingen moet leiden tot de broodnodige instroom voor de sector. In samenwerking met de gemeente worden hierbij ook zij-instromers aangehaakt en wordt stevig ingezet op functiegerichte opleiding. Omdat de deelnemende bedrijven qua ketenpositie elkaars concurrent kunnen zijn, besteedde Berenschot tevens aandacht aan spelregels rond human capital. Al deze inspanningen moeten leiden tot een prominent maakcluster, dat de regio aantrekkelijker maakt voor nieuw talent en nieuwe bedrijven.