De arbeidsmarkt is het meest besproken topic in de boardroom, zo blijkt uit het Berenschot Strategie Trendsonderzoek. Door economische, technologische en sociale ontwikkelingen zijn arbeidsmarktvraagstukken tegenwoordig zeer complex en vaak niet op te lossen met bestaande strategieën. Er zijn meer radicale en onconventionele strategieën nodig om tot oplossingen te komen.
Eerder onderzoek van Berenschot wijst op de volgende vijf relevante omdenkperspectieven voor de boardroom:
Het innovatieperspectief
De neiging is om een vraagstuk eendimensionaal en vanuit één expertisegebied op te lossen. Te weinig mensen? Zorg er dan voor dat je aantrekkelijker wordt en je mensen kunt behouden. Helaas werkt deze strategie niet bij een op alle fronten leger wordende vijver. De oproep is dan ook om een vraagstuk vanuit meerdere innovatieperspectieven aan te vliegen en ook te kijken mogelijkheden voor strategische aanpassingen (andere koers, producten, diensten), sociale en organisatiegerichte oplossingen (anders en slimmer organiseren van het werk) en technologische innovatie.
Het waardeperspectief
Het is voor individuele organisaties onmogelijk om het arbeidsmarktvraagstuk alleen op te lossen. Het vergt samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheden. Meerdere spelers betekent de inbreng van brede expertise (diversiteit heeft waarde), maar ook dat partijen met verschillende belangen en behoeften oog hebben voor elkaars agenda’s en waarden. Rekening houden met ieders belang, waarden en normen is cruciaal voor succesvolle samenwerking.
Het koploperperspectief
Verzin niet alles zelf, maar durf te experimenteren binnen de eigen context, actief te leren van de gevonden resultaten en betrek kennis uit koploperorganisaties. Deel ervaringen en leer van goede of ‘falend vooruit’ voorbeelden. Haal deze niet alleen uit Nederland, maar ook uit het buitenland.
Het reductieperspectief
Ga uit van langdurige personeelsschaarste en kijk door een procesmatige bril hoe processen, functies en taken meer lean in te richten zijn. Waar zit de verspilling en hoe kan met minder mensen hetzelfde werk met voldoende kwaliteit worden geleverd? Het gaat hierbij ook om een heroverweging op groei. Wanneer is het genoeg en hoe erg is het als het allemaal een ‘tandje minder wordt’.
Het ontwikkelperspectief
Wicked problems zijn ingewikkeld en de weg naar een oplossing is vaak onbekend. Een aanpak met stappenplannen en mijlpalen volstaat niet langer. Kies daarom voor beter passende methodes als Design Thinking, actieonderzoek, experimenteren en agile en scrummend werken.
Het werken vanuit deze omdenkperspectieven gaat niet vanzelf. Het vraagt om een open mindset van de directie en passende ondersteuning aan managers en leidinggevenden. Het vergt ook tijd en visie om dit vorm te geven in de organisatie. Bijvoorbeeld als het gaat om de re-skilling, up-skilling of de-skilling van medewerkers. Daarbij gaat het niet alleen om aandacht voor hardskills, maar ook om het ontwikkelen van softskills. Niet voor niets zijn ontwikkelingsgerichtheid, veranderbereidheid en innovatiekracht de belangrijke skills voor de toekomst.
Strategie Trendsonderzoek
Het jaarlijks terugkerend Strategie Trendsonderzoek is in het voorjaar van 2023 gehouden, uitgevoerd door organisatieadviesbureau Berenschot. In totaal hebben dit jaar circa 500 respondenten deelgenomen aan het Strategie Trendsonderzoek. In het onderzoek wordt deelnemers onder meer gevraagd naar welke (strategische) onderwerpen bij hen spelen, hoe zij zich positioneren, en hoe zij de eigen strategie doorvertalen en invullen in de organisatie. Deelnemers zijn afkomstig uit de top van het Nederlands bedrijfsleven en uit semipublieke, onderwijs- en zorgorganisaties.
Wilt u het volledige trendsrapport digitaal via e-mail ontvangen? U kunt het Strategie Trendsrapport 2023 hier online aanvragen.