Minister Fleur Agema van het Ministerie van VWS wil de werkdruk in de zorg verlagen door de registratietijd voor zorgmedewerkers te verminderen en slim gebruik te maken van innovaties, zo lezen we in diverse media. Ook Berenschot ziet minder administratie als de oplossing voor meer tijd voor zorg.
Berenschot stelt daarbij een diepere benadering voor waarbij wordt gekeken naar de onderliggende mechanismen van regeldruk. Zorgprofessionals begrijpen namelijk het belang van goede administratie, maar ervaren deze als belastend wanneer de tijdsbesteding niet in verhouding staat tot het nut, inefficiënt is, of wanneer zij geen waardering hiervoor ontvangen.
Berenschot zet zich al bijna een decennium in voor het verminderen van de administratieve last in de zorg en is het meest bekend door de jaarlijkse ‘Enquête administratieve tijdsbesteding’ sinds 2016. Deze enquête richt zich op zorgprofessionals in verschillende sectoren, zoals de geestelijke gezondheidszorg (ggz), gehandicaptenzorg (ghz), en de verpleging, verzorging en thuiszorg (vvt). Het doel is om inzicht te geven in de hoeveelheid tijd die besteed wordt aan administratieve taken, hoe belastend dit wordt ervaren, en welke mogelijkheden er zijn om deze last te reduceren. Sinds Berenschot de administratieve tijdsbesteding is gaan meten, is deze behoorlijk gestegen. Dat geldt ook voor de mate waarin zorgprofessionals administratieve tijdsbesteding acceptabel vinden.
De afgelopen paar jaar lijkt de administratieve tijdsbesteding vrij stabiel en van een verdere stijging lijkt geen sprake. Toch blijft aandacht voor reductie van administratieve belasting essentieel. Administratieve belasting gaat immers ten koste van tijd voor cliënten, maar leidt ook tot minder werkplezier en een toenemende verloopintentie. Zorgprofessionals in de ggz, ghz en vvt besteden in 2024 gemiddeld 36% van hun tijd aan administratieve taken, waar zij 23% acceptabel vinden. Acht op de tien medewerkers ervaren administratieve taken als enigszins (62%) of als zeer (20%) belastend. Als we in deze enquête vragen naar de drie administratieve taken waar zorgmedewerkers de meeste tijd aan besteden, staat bovenaan (met 22%) het aanmaken en bijhouden van het elektronisch dossier of het zorgplan (bron: enquête administratieve belasting Berenschot 2024). En dat terwijl juist het elektronisch dossier het werk eenvoudiger zou moeten maken.
Berenschot benadrukt dat eerdere interventies vaak gericht waren op het 'snappen en schrappen' van regels, zonder significante effecten te bereiken. De huidige tijd vraagt het streven naar meer tijd voor zorg door een bredere benadering van regeldruk, waarbij niet alleen wordt gekeken naar het schrappen van regels, maar ook naar de perceptie en uitvoering ervan.
Berenschot ziet de volgende drie belangrijke strategieën voor meer tijd voor zorg:
- Integrale benadering van regeldruk door het centraal stellen van de behoeften van cliënten en zorgprofessionals.
- Vertrouwen en regelruimte geven aan zorgprofessionals, met minder focus op regels en meer op waarden en principes.
- Eenvoud in financiering en verantwoording, met nadruk op eenmalige registratie en gebruiksvriendelijke systemen. Hierin kan bijvoorbeeld het elektronisch dossier (ECD) een belangrijke rol spelen voor het verminderen van de administratieve last. Het ECD is onlosmakelijk verbonden met gegevensuitwisseling.
De rol van bestuurders bij het terugdringen van administratieve lasten binnen zorgorganisaties is cruciaal. Bestuurders zouden een actieve rol moeten spelen door bijvoorbeeld minder registratielast te bevorderen en aandacht te geven aan de effectiviteit van administratie. Door de aandacht van bestuurders houden actoren zoals beleidsmakers meer rekening met de administratieve impact van nieuwe beleidsmaatregelen.
Kortom, er is veel aan gelegen om de administratieve lastendruk te verminderen voor meer tijd voor zorg. Op maandag 25 november a.s. organiseert Berenschot daarom een themamiddag ‘Meer tijd voor zorg; de bestuurder aan zet’. Tijdens deze middag gaan we in gesprek over de échte oorzaken, de échte oplossingen en wat daarvoor nodig is. Aanmelden kan hier.