Gebrek aan arbeidskrachten blijft een strategisch knelpunt in de energietransitie
De strategiebepalende thema’s binnen de energie en utiliteitssector zijn de afgelopen jaren niet veranderd. De energietransitie blijft veruit het belangrijkste thema, en het thema arbeidsmarkt heeft de meeste impact op de strategie van bedrijven in deze branche. De koppeling tussen beide thema’s wordt sterker zichtbaar, nu het aantal beschikbare arbeidskrachten steeds meer een belangrijke bottleneck blijkt voor de energietransitie. Tot die conclusie komt Berenschot in een sectorspecifieke publicatie van het jaarlijkse Strategie Trendsonderzoek.
Naast personeelsschaarste ondervinden bedrijven in de energie- en utiliteitssector bij het realiseren van hun strategie ook aanzienlijke invloed van met name de beperkte netcapaciteit. “Hierdoor vertragen plannen voor verduurzaming of uitbreiding regelmatig, of blijken ze zelfs onhaalbaar”, stelt Obbe Verheul, teamlead Strategy & Operations bij Berenschot. Verder noemen bedrijven ook veranderende wetgeving als bepalende factor voor hun strategische koers. “Beleidsontwikkelingen zoals de Renewable Energy Directive III, de Wet collectieve warmte en de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie en de nieuwe Energiewet hebben beduidende impact op de uitvoering van strategie.”
Beproefde methode
Deze ontwikkelingen beïnvloeden ook de prioriteiten van organisaties. “Uit ons onderzoek blijkt dat ‘operational excellence’ het afgelopen jaar hoog op de agenda stond,” zegt Verheul. “Bedrijven moeten meer werk verzetten met hetzelfde aantal mensen. Het verbeteren van operationele efficiëntie is dan een beproefde methode om de productiviteit te verhogen.” Andere prioriteiten zijn het vergroten van de wendbaarheid, innovatie en het verbeteren van de klantervaring.
Strategische keuzes belangrijker
In tijden van schaarste worden strategische keuzes steeds belangrijker. “In de energiesector worden op de groothandelsmarkt veel langetermijncontracten voor energie gesloten, om minder afhankelijk te zijn van plotselinge schommelingen in vraag en aanbod, maar er zijn veel meer voorbeelden”, zegt Meindert Flikkema, strategieconsultant bij Berenschot, wijzend op het circulair maken van assets of het aanbieden van producten als diensten, zodat belangrijke grondstoffen opnieuw gemined kunnen worden en herbruikbare productonderdelen niet van eigenaar veranderen.
AI al benut
In de publicatie benadrukt Berenschot verder de mogelijkheden van AI voor de energie- en utiliteitmarkt. Zo worden beeld- en objectherkenning momenteel al toegepast bij de initiële analyse van de situatie in een meterkast of bij het identificeren van defecten in kabels. “Ook toepassingen op andere gebieden zijn in dezelfde periode in hoog tempo onderdeel van de standaardtools van innovatieve organisaties geworden”, aldus Michiel Musterd, consultant Operations Research bij Berenschot. “Denk aan het voorspellen van de kans op contractopzegging door klanten, fraude bij financiële transacties of storingen van apparatuur.”
Berenschot Strategie Trendsonderzoek
Jaarlijks geeft het Berenschot Strategie Trendsonderzoek inzicht in de onderwerpen die op de strategische agenda van de directie en het management staan. In deze sectorspecifieke publicatie ligt de focus op ontwikkelingen in de energie- en utiliteitssector. Genoemde rapportage is hier te downloaden.
