Managing consultant
Sofie Dreef
In mijn adviespraktijk koppel ik een gedegen analyse aan het verbinden van verschillende partijen. Juist in die combinatie van werken aan inhoud en mensen ligt mijn kracht.
De vraagstukken waar ik me op richt, gaan over samenwerking in het publieke domein. Daarbij staan de maatschappelijke vraagstukken altijd centraal.
Ik kijk daarbij verder dan de dagelijkse praktijk: als promovendus op regionale samenwerking aan de Rijksuniversiteit Groningen (Campus Fryslân) streef ik naar wetenschappelijke verankering van mijn werk.
Naast de inhoud is het minstens zo belangrijk dat er een perspectief ontstaat dat door de stakeholders wordt gedeeld. Hoewel ik hier veel ervaring in heb met uiteenlopende opdrachten in Nederland, val ik toch nog regelmatig terug op mijn ervaring als projectleider bij de organisatie voor internationale samenwerking van de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Werken met het lokaal bestuur in Ethiopië en Zuid Soedan vraagt flexibiliteit, improvisatievermogen en politiek-bestuurlijke sensitiviteit – competenties die ik ook graag inzet ten behoeve van uw vraagstuk!
Gemeenteraadsverkiezingen zijn voor gemeenten vaak een roerige periode. Terwijl raadsleden en wethouders afscheid nemen of in de campagnemodus zitten, zijn ambtenaren druk met het voorbereiden van de verkiezingen, de verkiezingsdag in goede banen leiden en vervolgens de formatie goed te begeleiden.
De afgelopen tien jaar werken partijen in de geboortezorg samen in verloskundige samenwerkingsverbanden (VSV’s) om de kwaliteit en uitkomsten van de Nederlandse geboortezorg te verbeteren. In 2016 stelde het Zorginstituut Nederland de Zorgstandaard Integrale Geboortezorg vast als inhoudelijke kapstok voor goede geboortezorg. Nu vraagt het Zorginstituut zich af of die VSV’s werken en wat andere netwerken in de zorg ervan kunnen leren. Om die vragen te beantwoorden, voeren wij voor het Zorginstituut Nederland een evaluatieonderzoek uit.
Het feit dat omliggende gemeenten door herindeling steeds groter werden en de gemeente Langedijk zelf moeite kreeg om haar taken uit te voeren en te betalen, stelde deze gemeente voor de vraag hoe haar bestuurlijke toekomst eruit zou moeten zien. Een gevoelige vraag, die in twee eerdere trajecten onbeantwoord bleef. Nadat wij de opdracht kregen, begeleidden we in een steeds hechter wordende vertrouwensband de gemeente niet alleen bij de toekomstoriëntatie, maar ook in de processen erna bij het uitwerken en organiseren van de gekozen richting.
Welke maatschappelijke opgaven hebben de gemeenten Cranendonck, Heeze-Leende en Valkenswaard en welke samenwerking vloeit daaruit voort om de noodzakelijke bestuurskracht voor deze opgaven te realiseren? Dat was de hoofdvraag van het onderzoek binnen deze subregio van de metropoolregio Eindhoven dat Berenschot uitvoerde in opdracht van de drie gemeenten.
Voor steeds meer opgaven in onze leefomgeving lijkt een regionale aanpak het antwoord. Denk aan regionale mobiliteitsprogramma's om mobiliteit te verduurzamen, regionale energiestrategieën voor de opwek van duurzame energie en de gebiedsgerichte aanpak om stikstofuitstoot te reduceren. Maar hoe kom je tot een vruchtbare samenwerking?
Een meerjarig onderzoek van de RUG/Campus Fryslân naar de meerwaarde van regionale samenwerking heeft een grote impuls gekregen door een subsidie van het ministerie van BZK. Berenschotadviseurs Frederik van Dalfsen en Sofie Dreef, tevens promovenda aan de RUG/Campus Fryslan, werken hierin nauw samen met prof.dr. Caspar van den Berg.
Sinds maart 2020 houdt het coronavirus Nederland in zijn greep. Na de uitbraak in het zuiden van ons land nam de regering zowel regiospecifieke als landelijke maatregelen. Elders in Europa liep de aanpak uiteen. In Duitsland en Italië voeren bijvoorbeeld regio’s elk hun eigen beleid, terwijl Frankrijk juist kiest voor een gecentraliseerde aanpak.
Nederland is een lappendeken van landschappen, dorpen, stadjes, steden en agglomeraties. Van bovenaf gezien is daarbij zelden sprake van ‘logische’ gemeentegrenzen. Waar sommige gemeenten bestaan uit één grote stad, tellen andere een (groot) aantal kleinere kernen en bestaan weer andere uit een grote stad met enkele kleinere kernen daaromheen. Sommige stedelijke gemeenten spelen een centrale rol ten opzichte van het grotere gebied: voorzieningen zijn vaak in de stad, maar bedienen ook inwoners uit omliggende gemeenten. Op deze manier vervullen steden soms functies die gemeentegrenzen overschrijden.
Het verloop van de coronacrisis en de gevolgen ervan brengen veel onzekerheid met zich mee voor bestuurders en managers van gemeenten. Na de eerste golf aan ontwikkelingen en noodzakelijke maatregelen is er nu behoefte aan strategisch overzicht: waar staan we met onze ambities en opgaven, en wat zijn de financiële consequenties?
Na de begrotingsbehandeling van Binnenlandse Zaken voor 2020 nam de Tweede Kamer een motie aan waarin het kabinet verzocht werd voorstellen te doen voor een brede evaluatie van de dualisering van het gemeente- en provinciebestuur. In reactie op deze motie liet minister Kajsa Ollongren van BZK een meta-evaluatie uitvoeren van eerdere evaluaties en rapporten over de dualisering van het gemeente-en provinciebestuur.
De Europese Unie is steeds bepalender voor de uitdagingen waar gemeenten voor staan. Zo neemt Brussel besluiten rond energie- en klimaatbeleid, thema’s die ook lokaal op nummer 1 staan. Om gemeenten tijdig te laten anticiperen op nieuw beleid en te helpen financiële kansen te grijpen, lanceren Berenschot en ERAC vandaag de EU-Impactscan. De scan werd ontwikkeld in samenwerking met de Haagse Hogeschool en Rijksuniversiteit Groningen Campus Fryslân.
In het regeerakkoord is opgenomen dat de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) wordt aangepast “om de politieke verantwoording over gemeentelijke samenwerking te verbeteren. Besluitvorming in een gemeenschappelijke regeling moet transparant zijn en betrokken gemeenteraden moeten hun controlerende rol beter kunnen uitvoeren en zo nodig kunnen ingrijpen”.