Senior managing consultant
Hans van der Spek
Ik help organisaties bij de oplossing van hun vraagstukken op het snijvlak van HR, Finance en IT
Al ruim 35 jaar actief op het snijvlak van Finance, ICT en HR. Binnen Berenschot voer ik projecten uit gericht op de HR Strategie en financiële aspecten rondom HR. Daarnaast help ik opdrachtgevers bij vraagstukken met betrekking tot de inrichting van de HR-afdeling, de personeels- en salarisadministratie of bij de keuze en implementatie van HR-software.
Als manager van het Kenniscentrum M&O van Berenschot ben ik verantwoordelijk voor de uitvoering van de verschillende arbeidsmarkt en HR-gerelateerde onderzoeken.
Vol enthousiasme deel ik mijn kennis en inzichten niet alleen met mijn opdrachtgevers, maar ook met een breder publiek, via de pers, als spreker op webi-/semi-nars of als docent.
Veranderingen volgen elkaar in duizelingwekkende vaart op en hebben grote invloed op de maatschappij, de organisatie en de mensen die er werken. Hoe kunnen hr-leiders van nu in deze volatiele en turbulente tijden zorgen voor veerkrachtige organisaties waarin gemotiveerde medewerkers zich optimaal kunnen ontwikkelen en het beste uit zichzelf halen?
Ze zijn echt nodig: moderne feedbacktoepassingen, big data-systemen en digitaal recruitment. Maar lang niet altijd en lang niet overal. In dit boek leiden deskundigen u naar wat echt nodig is aan HR-toepassingen voor uw goede, duurzame bedrijfsvoering en (gezond) personeel.
IT-kennis recruiters en management punt van zorg bij IT’ers
Het HR-trendonderzoek wordt, sinds 2009, jaarlijks gehouden onder HR-professionals in Nederland. Het onderzoek is een initiatief van Performa Uitgeverij uitgevoerd door Berenschot, met ondersteuning van AFAS Software.
De afgelopen twee jaren waren turbulent en de toekomst ziet er minstens zo veranderlijk uit. Reden te meer om vooruit te denken en personeelsmanagement strategisch te benaderen, zegt Hans van der Spek, senior managing consultant bij Berenschot. De tandem directie-hr heeft daarin een essentiële rol.
De effecten van de COVID-19-pandemie op de Nederlandse economie lijken mee te vallen. Zetten economen zich begin 2020 nog schrap voor een ongekende crisis, nu geeft onder meer het Centraal Planbureau (CPB) aan verrast te zijn door de veerkracht van de Nederlandse economie.
Een op de drie HR-professionals vindt dat hun werkgever hen onvoldoende advies en stimulans geeft op het gebied van bijscholing. Aan kosten of werkdruk ligt dit niet, zeventig procent ervaart dat er genoeg budget en tijd is om de eigen kennis te kunnen bijspijkeren.
De HR-professionals zijn zich in toenemende mate bewust van de positieve gevolgen van het nastreven van een divers medewerkersbestand. Dat blijkt uit onderzoek van Berenschot, Performa en AFAS Software onder meer dan tweeduizend HR-professionals.
In hoeverre heeft het coronavirus invloed gehad op de HR-agenda? Dat was dé grote vraag tijdens de dertiende editie van het HR Trendonderzoek, het jaarlijks terugkerend onderzoek uitgevoerd door Berenschot in samenwerking met Performa en AFAS. Verrassende uitkomst: er hebben zich geen grote verschuivingen voorgedaan. Wel blijkt de Nederlandse economie bijzonder veerkrachtig en is er zelfs weer sprake van krapte op de arbeidsmarkt.
Het zal u niet ontgaan zijn: in de HR-vakliteratuur komt u steeds vaker het Engelse begrip ‘employee experience’ tegen. Het is een gevleugelde term die in de praktijk van de HR-professional een steeds dominantere rol begint te spelen. Maar wat wordt er eigenlijk bedoeld met employee experience en wat heeft het te maken met de arbeidsvoorwaarden? Wat kan uw organisatie doen om haar werknemers via arbeidsvoorwaarden een goede employee experience te geven?
Er is geen arbeidsmarkt die krapper is dan die van de IT. Ondanks de coronacrisis blijft de vraag naar IT-professionals onveranderd hoog. Uit de 21e Salary Survey van AG Connect en Berenschot blijkt dat IT-professionals de gevolgen van deze krappe arbeidsmarkt sterk voelen. Ze ervaren een hoge werkdruk en praktisch elke professional wordt benaderd door recruiters.
61 procent van de Nederlandse organisaties heeft drastisch in moeten grijpen in hun HR-processen na het uitbreken van het coronavirus. De organisaties hebben HR-processen opgeschort of zelfs stopgezet. Dat blijkt uit een steekproef die gehouden is onder 150 HR-professionals afkomstig uit alle sectoren, uitgevoerd door Berenschot, AFAS Software en Performa.
Hoe krijg je mensen weer aan boord in het post-corona tijdperk? Hoe geef ik mijn personeel de regie over hun toekomst, in tijden van reorganisaties? Hoe laat ik het onderwijsaanbod beter aansluiten op mijn personeelsbehoefte? Zo maar drie van de vele actuele vraagstukken waar werkgevers momenteel mee worstelen.
Ondanks economische zorgen blijven sfeer en collegialiteit doorslaggevende factoren voor werkgeluk HR-professional. 57 procent van de HR-professionals maakt zich zorgen over de stand van de economie en dat percentage ligt zestien procent hoger dan vorig jaar. Dat blijkt uit onderzoek van Berenschot, Performa en AFAS Software onder bijna tweeduizend HR-professionals. In de factoren die de beroepsgroep van doorslaggevend belang achten voor het bepalen van hun werkgeluk is echter niets veranderd.
De Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) die dit jaar werd ingevoerd als vervanger van de Wet werk en zekerheid (WWZ), is voor salarisprofessionals het belangrijkste beleidsthema in hun werkzaamheden. Ruim drie op de vijf noemt de Wab als thema nummer één, terwijl bijna de helft (46%) van deze groep denkt dat deze wetgeving ook in 2021 het belangrijkste onderwerp zal zijn.
Salarisprofessionals zijn in grote mate tevreden over de informatievoorziening rond de invoering van de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Bijna zes op de tien professionals (58%) kwalificeert de informatievoorziening over deze noodmaatregel als ‘voldoende’, een derde (34%) zelfs als ‘goed’. Wel zag bijna 60% van de salarisprofessionals de werkdruk toenemen, mede als gevolg van de maatregelen die ingevoerd zijn ter bestrijding van Covid-19.
De salarissen stegen in 2019 met gemiddeld 2,3% ten opzichte van een jaar eerder. Dat is iets minder dan de toename van 2,5% die het CBS berekende. Ook de verwachte loonstijging in 2020 blijft uit. Dat blijkt uit het salarisonderzoek 'Wie verdient wat?' dat deze week voor de drieëntwintigste keer verschijnt. In het onderzoek worden de salarissen van 266 functies vergeleken.
Digitalisering gaat een nóg grotere rol spelen in de wijze waarop HR professionals medewerkers inzetbaar houden, nu ontslagen verwacht worden en werving stokt. Dat blijkt uit het onderzoek ‘HR-Trends 2020-2021’ van adviesbureau Berenschot, uitgeverij Performa en AFAS Software, waarbij aan bijna 2000 HR-professionals is gevraagd aan te geven wat voor hun organisatie de vijf belangrijkste HR-beleidsthema’s voor 2020 en 2021 zijn.
Donderdag 13 februari vond op het kantoor van Berenschot een kennissessie plaats voor HR-professionals met een focus op techniek, chemie of life sciences. De bijeenkomst werd georganiseerd door de vier partners van het jaarlijkse Beta Salaris Onderzoek: TW, C2W, CheckMark Labrecruitement en Berenschot.
HR-professionals in de sectoren openbaar bestuur en zorg & welzijn verwachten dat zij in 2020 meer hinder gaan ondervinden bij het behoud van medewerkers dan hun collega’s in andere sectoren.
Impact van digitalisering steeds groter op salarisadministratie en personeelszaken. Maar liefst 71 procent van de Nederlandse HR-professionals verwacht dat zijn of haar functie de komende tijd gaat veranderen.
In 2019 tast HR dieper in de buidel voor HR-technologie dan het jaar ervoor: maar liefst 56,5 procent van de respondenten geeft aan hier meer of veel meer aan uit te geven (2018: 41,0 procent). Voor 31,9 procent blijft het budget even groot, wat iets meer is dan afgelopen jaar (26,9 procent).
Dataveiligheid en digitalisering lage prioriteit voor HR volgens onderzoeksrapport.
Voor het eerst in jaren stagnatie in vraag naar nieuwe medewerkers, volgens HR-trends rapport.
De sterke economische groei en snelle technologische ontwikkelingen van de afgelopen jaren vragen veel van Nederlandse bedrijven en hun bestuurders. Digitalisering, innovatie en de arbeidsmarkt vormen in 2019 dan ook de belangrijkste strategische thema’s in de Nederlandse boardrooms.
Eén op de zes ambtenaren is actief op zoek naar een andere werkgever. En maar liefst twee derde van alle ambtenaren staat open voor een andere baan elders als ‘er een mooie kans’ voorbijkomt. Vooral vrouwen houden hun ogen en oren open. De wens en bereidheid de huidige werkgever te verlaten blijkt uit een voor de zomer gehouden onderzoek van Berenschot en Binnenlands Bestuur onder 1.200 ambtenaren.
De behoefte aan real time reporting, vergroting van compliance en de noodzaak van efficiëntere werkstromen jagen de versnelde inzet van ICT in de fiscaliteit aan. Onder het begrip ‘tax technology’ vallen informatietechnologieën als big data-analyse, kunstmatige intelligentie, robotisering en blockchain. Deze tweede digitale (r)evolutie voltrekt zich nu merkbaar binnen de fiscaliteit.
‘Voor verreweg de meeste werknemers blijft de boodschap inderdaad dat hun salaris achterblijft bij de economische groei,’ stellen Hans van der Spek en Rutger Verbeet vast in het onderzoek 'Wie verdient wat: 2018'. Zij zijn als adviseurs bij Berenschot verantwoordelijk voor de analyse van het nationale loongebouw. ‘Natuurlijk is sprake van een opgaande lijn, maar de handrem staat er toch strak op.’
Fien is verantwoordelijk voor zo'n beetje alle visuele reclame-uitingen van het bedrijf. Ze werkt 40 uur per week en verdient 2.250 euro bruto. 'Ik ben benieuwd naar een professionele blik hierop.'
Marketingmanager ziet het plafond van zijn salarisschaal dichterbij komen. Houdt het daar op voor hem of kan hij nog meer gaan verdienen?
De strijd om personeel zet zich in alle hevigheid voort, nu een krapper wordende arbeidsmarkt het invullen van vacatures steeds lastiger maakt. Huidige medewerkers binden én hen met het oog op de toekomst inzetbaar houden, krijgt bij organisaties dan ook steeds meer prioriteit.
In oktober 2016 voerde Berenschot in samenwerking met Sdu voor de eerste keer een onafhankelijk onderzoek uit onder notarissen, kandidaatnotarissen, notarisklerken en toegevoegd notarissen.
Bijna alle grote sectoren voorzien een toekomst waarin het aantrekken van nieuwe medewerkers ingewikkelder wordt. Dat blijkt uit het jaarlijkse HR-trendonderzoek van Berenschot, Performa en AFAS Software onder meer dan tweeduizend HR-professionals.
Maar weinig HR-professionals in Nederland merken digitale veiligheid aan als een prioriteit binnen hun organisatie. De urgentie rond het thema neemt zelfs af. Slechts twaalf procent geeft aan dat dataveiligheid een prioriteit is.
Door de krappe arbeidsmarkt van nu, verschuift de focus van HR-professionals niet alleen naar werven maar ook naar behoud van personeel. Inmiddels ervaart bijna de helft van de organisaties in Nederland moeite met het behoud van medewerkers.
Nu nucleaire energie zich kan verheugen in hernieuwde populariteit, was het dreigende tekort aan nucleaire experts aanleiding voor een interdepartementale werkgroep om op korte termijn een indicatief beeld krijgen van deze schaarste.
Ondanks de flexibilisering van werktijden en de groeiende mogelijkheden tot remote werken vermindert de urgentie rondom digitalisering. Slechts 26 procent van de HR-professionals geeft aan digitalisering en IT-ondersteuning van de HR-processen binnen hun organisatie als hoge prioriteit te zien.
Iets minder dan een derde van de Nederlandse werkgevers (27 procent) hanteert een diversiteit- en inclusiebeleid. Daarmee is er voor het tweede jaar op rij sprake van een stijging. Dat blijkt uit het jaarlijkse HR Trendonderzoek van Berenschot, Performa en AFAS Software onder ruim 1600 HR-professionals. Ondanks dat de urgentie gemiddeld groeit, duidt slechts negen procent van de werkgevers diversiteit en inclusie binnen de organisatie als hoge prioriteit.
Minder dan de helft van de mensen die in Nederland een HR-functie uitoefent, vindt dat leidinggevenden genoeg zorg dragen voor continue feedback. Hetzelfde percentage meent dat werkgevers afdoende hun best doen om een positieve en stimulerende werkplek te creëren. Dit alles blijkt uit een steekproef van AFAS, Performa en Berenschot onder bijna achthonderd HR-professionals.
Het HR-Trendonderzoek gaat weer van start. Voor de vijftiende keer op rij kunnen HR-professionals deelnemen aan het grootste en meest toonaangevende onderzoek naar HR-trends, de hectiek op de arbeidsmarkt en de gevolgen van digitalisering.
Benchmarking kan worden gedefinieerd als het vergelijken van ken- en stuurgetallen met die van andere afdelingen (intern) of andere organisaties (extern) als basis voor besluitvorming en gerichte verbetering. Benchmarking staat de laatste jaren sterk in de belangstelling en het belang ervan neemt steeds verder toe. Ook binnen HRM wordt steeds meer gebruikgemaakt van benchmarks, zowel om te sturen op het rendement van HR-beleid als voor het bepalen van de omvang van de personeelsafdeling.
‘Wij willen starten met HR analytics, wat is de ideale opleidingsachtergrond voor de eerste HR analist die ik aanneem?’. Een tijdje geleden hoorde ik een HR manager deze vraag stellen op een congres. Econometrie of computer science, was de algemene consensus onder de aanwezigen. Mijn antwoord week wat af: ‘bedrijfskunde, liefst met HRM als specialisatie, en basiskennis van statistiek’.
Heeft iedereen het gevoel dat zij er ook toe doen? Door de krappe arbeidsmarkt van nu, ervaart bijna de helft van de organisaties in Nederland niet alleen wervingsproblemen maar ook moeite met het behoud van medewerkers. Waar vorig jaar dit percentage nog op 21% lag, ligt dit in 2022 op 46% en loopt dit in 2023 op tot 58%.